شروع یک کسب‌وکار رسمی نیازمند طی کردن مراحل قانونی است، که از جمله مهم‌ترین آن‌ها ثبت شرکت، ثبت برند و برای شرکت‌های مبتنی بر فناوری و نوآوری، ثبت شرکت دانش‌بنیان است. این اقدامات به کارآفرینان کمک می‌کند تا به‌صورت قانونی و رسمی فعالیت کنند و از مزایای خاصی بهره‌مند شوند. در این مقاله به بررسی مراحل، شرایط و مزایای ثبت شرکت، برند و شرکت دانش‌بنیان در ایران می‌پردازیم.

1. ثبت شرکت

ثبت شرکت اولین گام برای شروع یک کسب‌وکار رسمی است. با ثبت شرکت، کسب‌وکار شما به یک نهاد حقوقی تبدیل می‌شود که می‌تواند قرارداد ببندد، مالکیت داشته باشد و فعالیت اقتصادی انجام دهد. در ایران، شرکت‌ها بر اساس نوع فعالیت و ساختار سازمانی به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند، از جمله:

• شرکت سهامی خاص
• شرکت با مسئولیت محدود
• شرکت تعاونی
• شرکت تضامنی

مراحل ثبت شرکت:

1. انتخاب نوع شرکت: انتخاب نوع شرکت با توجه به نیازها و اهداف تجاری صورت می‌گیرد. به‌طور معمول، شرکت‌های سهامی خاص و با مسئولیت محدود بیشترین استفاده را دارند.
2. انتخاب نام شرکت: نام شرکت باید منحصر به فرد باشد و مطابق با قوانین ثبت شرکت‌ها انتخاب شود. نام پیشنهادی باید بدون تکرار و مغایرت با دیگر نام‌های ثبت شده باشد.
3. تهیه مدارک مورد نیاز:
   • اساسنامه شرکت
   • شرکت‌نامه (در صورت لزوم)
   • فرم تقاضای ثبت شرکت
   • مدارک شناسایی اعضا و شرکا
   • گواهی عدم سوءپیشینه کیفری برای مدیران
4. ثبت مدارک در سامانه اداره ثبت شرکت‌ها: پس از تکمیل مدارک، آن‌ها را به سامانه اداره ثبت شرکت‌ها ارسال کنید.
5. پرداخت هزینه‌های قانونی: هزینه‌های ثبت شرکت شامل هزینه‌های اداره ثبت و هزینه‌های چاپ در روزنامه رسمی می‌باشد.
6. آگهی در روزنامه رسمی: پس از تایید درخواست، باید اطلاعات ثبت شرکت در روزنامه رسمی منتشر شود تا عمومی شود.
7. دریافت گواهی ثبت شرکت: پس از طی تمامی مراحل و تأیید نهایی، گواهی ثبت شرکت صادر می‌شود.

2. ثبت برند

ثبت برند یکی از مهم‌ترین ابزارهای قانونی برای حمایت از نام تجاری، لوگو و هویت برند شماست. با ثبت برند، کسب‌وکار شما از نظر قانونی حمایت می‌شود و دیگران نمی‌توانند بدون اجازه از نام یا نشان تجاری شما استفاده کنند.

مراحل ثبت برند:

1. انتخاب نام یا علامت تجاری: نام یا لوگویی که می‌خواهید به‌عنوان برند ثبت کنید، باید متمایز و غیرقابل تکرار باشد.
2. تهیه مدارک مورد نیاز:
   • کپی شناسنامه و کارت ملی مالک برند
   • نمونه علامت تجاری یا لوگو
   • اطلاعات شرکت (در صورت ثبت توسط یک شرکت)
3. جستجو در سامانه اداره مالکیت صنعتی: برای اطمینان از اینکه برند شما توسط شخص دیگری ثبت نشده است، باید ابتدا نام و علامت تجاری پیشنهادی خود را در سامانه بررسی کنید.
4. تکمیل و ثبت اظهارنامه: اظهارنامه ثبت برند را در سامانه اداره مالکیت صنعتی تکمیل و ارسال کنید.
5. پرداخت هزینه‌ها: هزینه ثبت اظهارنامه و بررسی درخواست باید پرداخت شود.
6. بررسی کارشناسی: کارشناسان اداره مالکیت صنعتی درخواست شما را بررسی کرده و در صورت عدم مغایرت، ثبت برند شما را تأیید می‌کنند.
7. آگهی در روزنامه رسمی: پس از تأیید اولیه، باید برند خود را در روزنامه رسمی منتشر کنید تا در صورت وجود اعتراض، افراد بتوانند اعتراض کنند.
8. دریافت گواهینامه ثبت برند: پس از طی مراحل و عدم اعتراض، گواهی ثبت برند صادر می‌شود.

3. ثبت شرکت دانش‌بنیان

شرکت‌های دانش‌بنیان شرکت‌هایی هستند که در حوزه‌های فناوری پیشرفته و نوآوری فعالیت می‌کنند. این شرکت‌ها می‌توانند از مزایای زیادی از جمله معافیت‌های مالیاتی، تسهیلات بانکی و حمایت‌های دولتی بهره‌مند شوند.

شرایط و مراحل ثبت شرکت دانش‌بنیان:

1. ثبت شرکت به‌عنوان یک شرکت رسمی: ابتدا باید شرکت شما به‌صورت رسمی به‌عنوان یکی از انواع شرکت‌های سهامی خاص یا با مسئولیت محدود ثبت شده باشد.
2. ارائه محصولات یا خدمات مبتنی بر دانش و فناوری: شرکت باید نشان دهد که در حوزه‌های علمی، پژوهشی و فناورانه فعالیت می‌کند. این فعالیت‌ها باید در تولید یا خدمات شرکت تأثیر مستقیم داشته باشند.
3. ارزیابی توسط کارگروه دانش‌بنیان: درخواست ثبت شرکت دانش‌بنیان باید به کارگروه ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان ارائه شود. این کارگروه فعالیت شرکت را بر اساس معیارهای خاصی از جمله سطح نوآوری و استفاده از فناوری‌های پیشرفته بررسی می‌کند.
4. دریافت گواهی شرکت دانش‌بنیان: پس از ارزیابی و تأیید، شرکت شما به‌عنوان یک شرکت دانش‌بنیان شناخته شده و گواهی مربوطه برای شما صادر می‌شود.
5. استفاده از مزایای ویژه: پس از ثبت به‌عنوان شرکت دانش‌بنیان، شما می‌توانید از تسهیلات مالی، معافیت‌های مالیاتی و سایر حمایت‌های دولتی بهره‌مند شوید.

مزایای ثبت شرکت دانش‌بنیان:

• معافیت مالیاتی: شرکت‌های دانش‌بنیان تا مدت مشخصی از پرداخت مالیات بر درآمد معاف هستند.
• دریافت تسهیلات بانکی: شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند از وام‌های کم‌بهره و تسهیلات بانکی استفاده کنند.
• حمایت‌های مالی و حقوقی: دولت برای شرکت‌های دانش‌بنیان امکانات ویژه‌ای همچون اختصاص زمین، تسهیلات مالی و امکانات حقوقی فراهم کرده است.
• دسترسی به امکانات تحقیق و توسعه: شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند از امکانات آزمایشگاهی و تحقیقاتی پیشرفته استفاده کنند.

هر بازرگانی که محصول خود را به بازار عرضه می‌کند، می‌تواند برای آن محصول، ثبت برند مخصوصی داشته باشد. برای این کار، بر اساس قانون، باید برند را در اداره ثبت شرکت‌ها و علائم و اختراعات به ثبت رساند. ماده 2 قانون ثبت علائم و اختراعات بیان می‌کند که:
> «حق استعمال انحصاری برند فقط برای کسی شناخته خواهد شد که علامت خود را به ثبت رساند.»
برای ثبت برند، لازم است که کلیه مدارک قانونی فراهم باشد و با رعایت کامل مقررات، مراحل قانونی طی شود.

نکات مهم در قوانین ثبت برند
در ثبت برند نکات مهمی وجود دارد که هر شخص باید پیش از ثبت برند تجاری خود از آنها آگاه باشد. یکی از موارد اساسی، رعایت باید و نبایدهای ثبت برند است. عدم رعایت این موارد باعث می‌شود که درخواست ثبت برند توسط اداره ثبت برند پذیرفته نشود.
پس از اطمینان از رعایت این نکات، مرحله استعلام ثبت برند بسیار مهم است. شما باید با استعلام و بررسی در سایت‌های مربوطه، از عدم شباهت برند خود با برندهای دیگر اطمینان حاصل کنید. استعلام ثبت برند تجاری، گام مهمی است که مشخص می‌کند آیا برندی مشابه برند شما در حوزه فعالیت شما قبلا به ثبت رسیده است یا خیر.
اگر این مرحله نادیده گرفته شود، یکی از قوانین ثبت برند زیر پا گذاشته شده است. سریع‌ترین راه برای ثبت علامت تجاری، همکاری با شرکت‌های ثبت برند است. موسسه حقوقی فکر برتر، مجموعه با تجربه‌ای در این حوزه است که توانسته رضایت مشتریان بسیاری را جلب کند. شما نیز می‌توانید از طریق تماس با این مجموعه، سفارش ثبت برند خود را ثبت کنید.

نحوه و مراحل ثبت برند
متقاضیان ثبت اظهارنامه برند باید با ورود به سامانه http://iripo.ssaa.ir اقدام به ثبت برند خود کنند. این سامانه برای ثبت علائم تجاری طراحی شده است و شما می‌توانید بدون مراجعه حضوری، علامت خود را ثبت نمایید. پاسخ اداره را می‌توان تنها در بخش پیگیری اظهارنامه و خلاصه پرونده مشاهده کرد و تمامی مکاتبات در خصوص اظهارنامه باید از طریق همین سامانه و بخش ثبت انواع درخواست (رفع نقص، پرداخت حق الثبت، تمدید، انتقال و ...) انجام شود.

بیشتر بخوانید:ثبت شرکت دانش‌ بنیان

انتخاب نام تجاری مناسب
هنگام انتخاب نام تجاری، که برای 10 سال معتبر خواهد بود، توصیه می‌شود با دقت و بر اساس اصول، بهترین نام را انتخاب کنید. برای شغل یا کسب‌وکار خود، نامی متناسب با حوزه فعالیت خود و بر اساس اصول روانشناسی و دیجیتال مارکتینگ انتخاب کنید تا در ذهن مخاطبان ماندگار شود.
ویژگی‌های کلیدی یک نام تجاری مناسب عبارتند از:
- توجه به معنی و مفهوم برند: نام باید معنادار و مرتبط با کسب‌وکار شما باشد.
- متفاوت و خاص بودن لوگو یا نشان تجاری: لوگو باید منحصر به فرد و به یاد ماندنی باشد.
- کوتاه و ماندگار: سعی کنید نامی کوتاه انتخاب کنید که به راحتی در ذهن افراد باقی بماند.
- قابلیت ثبت به صورت لاتین یا بین‌المللی: نام تجاری شما باید به گونه‌ای باشد که قابلیت ثبت و استفاده در بازارهای بین‌المللی را نیز داشته باشد.
- انتخاب طرحی مرتبط با حوزه فعالیت برای لوگو: لوگوی شما باید مرتبط با حوزه فعالیت کسب‌وکار باشد تا ارتباط بهتری با مخاطبان برقرار کند.
قبل از انتخاب نام نهایی، لازم است استعلام‌های لازم را دریافت کنید. نامی که انتخاب می‌کنید باید منحصر به فرد باشد و قبلاً در دسته شغلی مشابه ثبت نشده باشد. در صورت وجود شباهت یا انتخاب اسمی تکراری، نام تجاری شما رد خواهد شد. نکاتی که در انتخاب نام تجاری باید در نظر بگیرید عبارتند از:
- اسم انتخاب شده نباید مخالف قوانین کشور جمهوری اسلامی ایران باشد.
- اسامی شامل علائم جغرافیایی، اسامی افراد مشهور، تاریخی یا ائمه قابل ثبت نیستند.
- ثبت لوگو یا برندی که شبیه به پرچم کشورها، علائم خاصی مانند هلال احمر و غیره باشد قابل قبول نیست.
- استفاده از واژه‌هایی که صفت برند شما را توصیف می‌کنند (مانند "بهترین" یا "زیباترین") مجاز نیست.
- انتخاب نام تجاری شامل نام و نام خانوادگی مورد تأیید نیست.
با رعایت این نکات، می‌توانید نام تجاری مناسبی را انتخاب کنید که نماینده کسب‌وکار شما باشد و در عین حال، تمامی قوانین و مقررات مربوطه را نیز رعایت کند.